ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων
Μάθημα: Οργάνωση και Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων
Διδάσκοντες: 1) Εμμανουήλ Φυριππής, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
2) Χρυσάνθη Ίκκου, Δρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Θεματικές ενότητες μαθήματος
- Εκπαίδευση και εκπαιδευτικά συστήματα
- Σύντομη επισκόπηση της γένεσης των δημοσίων εκπαιδευτικών συστημάτων στον ευρωπαϊκό χώρο.
- Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Σκοποθεσία, ιδεολογικός προσανατολισμός.
2. Η εκπαίδευση απέναντι στις προκλήσεις της μετανεωτερικότητας.
- Η νέα παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα και οι εκφάνσεις της.
- Οι αλλαγές στην εκπαίδευση.
- Ο ρόλος των παγκόσμιων-υπερεθνικών οργανισμών στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής. Παραδείγματα.
- Το «ιστορικοερμηνευτικό» πρότυπο και η «κριτική ανάλυση λόγου» ως μεθοδολογικά εργαλεία ερευνητικής προσέγγισης οργανωτικών και διοικητικών εκπαιδευτικών θεμάτων.
- Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης στον ελληνικό και διεθνή χώρο
- Περιγραφή συστημάτων κατά βαθμίδα με έμφαση στις διαφοροποιήσεις τους.
- Επιλογή στελεχών εκπαίδευσης στον ευρωπαϊκό χώρο (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Αγγλία-Ουαλία).
- Η ποιότητα στον χώρο της εκπαίδευσης
- Ο όρος ποιότητα:από την παραγωγή προϊόντων στην παροχή υπηρεσιών.
- Τα πρότυπα ISO στην παροχή υπηρεσιών και στις εκπαιδευτικές μονάδες.
- Πολιτικές στην εκπαίδευση με προσανατολισμό στα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
6.Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (Total Quality Management ή ΔΟΠ) στον χώρο της εκπαίδευσης. Ειδικές μελέτες και εφαρμογές
- Βασικές αρχές- Χαρακτηριστικά.
- Η ΔΟΠ στην εκπαίδευση (ιστορική πορεία-πολιτικές)
- Δείκτες ποιότητας. Πώς προσδιορίζονται, από ποιους, πότε αλλάζουν.
- Εφαρμογή πρακτικών της αγοράς στον δημόσιο τομέα.
- Αξιολόγηση και σύνδεση με την λειτουργία την ύπαρξη και την χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών οργανισμών.
- Βασικές θεωρίες διοίκησης – Εφαρμογές στην εκπαίδευση
- Διοίκηση: Administration and Management. Αποσαφήνιση όρων
- Θεωρητικές προσεγγίσεις:
Ενδεχομενική
Θεωρία συστημάτων
Ιαπωνικό Management
Θεωρία Ζ
Θεωρία αποφάσεων (παιγνίων)
- Εφαρμογές στην εκπαίδευση
- Το φαινόμενο του ισομορφισμού (ιδιωτικός-δημόσιος τομέας)
- Διαχείριση κρίσεων (Crisis Management)
- Εννοιολογική αποσαφήνιση
- Στάδια της κρίσης
- Διαχείριση της κρίσης
- Επιπτώσεις
- Πρακτικές πρόληψης και αντιμετώπισης
- New Public Management (Η Νέα Δημόσια Διοίκηση)
- Από την γραφειοκρατία (Weber) στο New Public Management
- Παράγοντες διαμόρφωσης των δύο βασικών διοικητικών δομών
- Βασικές αρχές
- Συγκριτική θεώρηση. Εφαρμογές
- Συμφωνίες για τη δημόσια διοίκηση σε επίπεδο Ε.Ε.
10.Παραδείγματα-Εφαρμογές
- Improving School Leadership Policy and Practice ΟΟΣΑ (2011)
- Οργάνωση και διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων. Σχετικά παραδείγματα από ευρωπαϊκές χώρες.
Βιβλιογραφία:
Για τις θεματικές 1 και 2.
- Bauman, Ζ., (2002) Η μετανεωτερικότητα και τα δεινά της. Αθήνα , εκδ. Ψυχογιός
- Friedman, T. (2005) The World Is Flat: A Brief History of the Twenty-First Century. Ed. Farrar, Straus and Giroux
- Green, (2010). Εκπαίδευση και συγκρότηση του κράτους. Η ανάδυση των εκπαιδευτικών συστημάτων στην Αγγλία, στη Γαλλία και στις ΗΠΑ. Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός,
- Harvey, D (2009). Η κατάσταση της μετανεωτερικότητας . Διερεύνηση των απαρχών της πολιτισμικής μεταβολής . Αθήνα, εκδ. Μεταίχμιο
http://www.oecd.org/edu/Education-at-a-Glance-2014.pdf
- OECD (2014) Education at a glance
- Αδάμου, Μ., (2002). Το εκπαιδευτικό σύστημα στην υπηρεσία του εθνικού κράτους, Αθήνα, εκδ. Παπαζήση
- Δημαράς, Α., (1974), Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε, Αθήνα, εκδόσεις «Ερμής».
- Δίκτυο Ευρυδίκη . Τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα https://webgate.ec.europa.eu/fpfis/mwikis/eurydice/index.php/Countries
- Ζμας, Α. (2007). Παγκοσμιοποίηση και εκπαιδευτική πολιτική. Αθήνα, εκδ. Μεταίχμιο
- Ματθαίου, Δ. (2007) . Συγκριτική σπουδή της εκπαίδευσης ζητήματα διεθνούς εκπαιδευτικής πολιτικής – ιστορικές καταβολές, σύγχρονες τάσεις και προοπτικές
- Φυριππής, Εμμ.(1997) ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ. Αρχείο διδακτορικών διατριβών
- Φυριππής, Κ. Εμμ. (1999). Η Διοίκηση και η Εποπτεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη Γαλλία και στην Ελλάδα τον 19ο Αιώνα . Επιθεώρηση Επιστημονικών και Εκπαιδευτικών θεμάτων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου α τόμος σελ. 186-214
Για την θεματική 3
- Cohen L., Manion L., Morrison K., (2008), Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας, μτφρ. Κυρανάκης Σ., Μαυράκη Μ., Μητσοπούλου Χ., Μπιθάρα Π., Φιλοπούλου Μ., Εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα
- Fαirclough, Ν.,( 1995), Critical Discourse Analysis, London, Longman
- Creswell,W. J.(2011). Η έρευνα στην εκπαίδευση Σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση της ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας εκδ. ΙΩΝ
- http://www.sfu.ca/cmns/courses/marontate/2010/801/1-Readings/Van%20Dijk%20-%20Principles%20of%20critical%20discourse%20analysis.pdf
- Van Dijk Teun A. (1993) Principles of critical discourse analysis DISCOURSE & SOCIETY © SAGE (London. Newbury Park and New Delhi), vol. 4(2): 249-
- Μπονίδης Κ., (2004), Το περιεχόμενο του σχολικού βιβλίου ως αντικείμενο έρευνας, Αθήνα, εκδ. «Μεταίχμιο».
- Πυργιωτάκης, Ι., & Παπαδάκης, Ν., (1999), Ερμηνευτική μέθοδος και έρευνα γύρω από την εκπαιδευτική πολιτική και μεταρρύθμιση. Ζητήματα αλήθειας και μεθόδου, στο Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος, Ελληνική Παιδαγωγική και Εκπαιδευτική έρευνα, Αθήνα, εκδ. « Ατραπός»
Για τη θεματική 4
- National standards of excellence for headteachers Departmental advice for headteachers,January,2015 https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/396247/National_Standards_of_Excellence_for_Headteachers.pdf
- Ofsted – Office for Standards in Education http://www.ofsted.gov.uk/
- Ανδρέου Απ. – Παπακωνσταντίνου Γ., Οργάνωση και διοίκηση του Εκπαιδευτικού Συστήματος, Εκδόσεις Εξάντας
- Δίκτυο Ευρυδίκη http://www.e-yliko.gr/htmls/eurydice/eurydice_1.aspx
- Ευρωπαϊκή ένωση Δίκτυο Ευρυδίκη Αριθμοί Κλειδιά για Εκπαιδευτικούς και Διευθυντές Σχολείων στην Ευρώπη Έκδοση 2013 http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/key_data_series/151EL.pdf
- Κρεμιάδης,Α., Θωμοπούλου, Ι. (2012) Διοίκηση σχολικών μονάδων με έμφαση στην ποιότητα
- Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. (2008). Πολιτικές στην Εκπαίδευση Ευρωπαϊκή Ένωση
http://www.pi-schools.gr/programs/epim_stelexoi/epim_yliko/book6.pdf
Για τις θεματικές 5 και 6
- Cianfrani C., Tsiakals J., West J. (2004). Κατανοώντας το ISO 9001:2000. Αθήνα: ∆ίαυλος
- Evans & Lindsay 2008, The Management and Control of Quality, 7th edition. USA: Thomson .South Western
- UNESCO (2005) EFA Global Monitoring Report. Understanding education quality http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001373/137333e.pdf
- www.deming.org
- Ακριβός, Χ. & Ψαρόπουλος Χ., (2008). Διοίκηση ολικής ποιότητας στις δημόσιες υπηρεσίες και στο χώρο της εκπαίδευσης http://repository.edulll.gr/edulll/bitstream/10795/1336/2/1336.pdf
- Δερβιτσιώτης, Κ. (2005). Ορισμοί Ποιότητας. Στο Κ. Δερβιτσιώτης, Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (σσ. 37-38). Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕΒΕ
- Ζαβλάνος,.Μ. (2003). Η Ολική Ποιότητα στην εκπαίδευση, Αθήνα εκδ. Σταμούλη
- Μπρίνια, Β (2008). «Management Εκπαιδευτικών Μονάδων και Εκπαίδευσης», Αθήνα εκδ. Σταμούλη
- Υπ. Παιδείας. Συστήματα Ολικής Ποιότητας στη Δημόσια Διοίκηση
Για τη θεματική 7
- Cole, G.A.(2004 ) Management Theory and Practice. London ΕΜΕΑ
- Hallinger, P. & Leithwood, K. (1996). Culture & Educational Administration: A Case of finding out what you don’t know. Journal of Educational Administration, 34(5), 98-116
- Osborne M. J. (2010) Εισαγωγή στη θεωρία παιγνίων. εκδ. Κλειδάριθμος
- Zeithaml,V.- Varadarajan, P. & Zeithaml C. (1988) The Contingency Approach: Its Foundations and Relevance Approach to Theory Building and Research in Marketing European Joumal of Marketing 22,7
- Βλαχοπούλου, Α. (2010).Εμπειρική προσέγγιση της Nash ισορροπίας. https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/13803/1/Vlachopoulou_Msc2010.pdf
- Διαμαντόπουλος, Χ.(2006).Διοικητικές αντιλήψεις και Διοικητικά συστήματα: Αγγλοαμερικάνικη και ευρωηπειρωτική παράδοση. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, Αθήνα
- Ζαβλάνος, M. ( 1998). Μάνατζμεντ. Αθήνα εκδ. «ΕΛΛΗΝ»
- Θεωρία Παιγνίων (Βικιπαίδεια) https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B3%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD
- Μπουραντάς, Δ. (2002). Μάνατζμεντ. Αθήνα, εκδ. ΜΠΕΝΟΥ ΣΩΤ.ΓΕΩΡΓΙΑ
- Χυτήρης, Λ. (2006). Μάνατζμεντ. Αρχές διοίκησης επιχειρήσεων. Αθήνα, Intrebooks
Για τη θεματική 8
- Brock Stephen, Sandoval Jonathan, Sharon Lewis (2005). Διαχείριση κρίσεων στο σχολείο. Τυπωθήτω
- Crisis Management – An International Overview September 2009 http://www.eu.gov.hk/en/reference/publications/crisis_management.pdf
- Devlin,Ε. (2007) “Crisis Management Planning and Execution”, Auerbach Publications, USA.
- Norman, R. A. (1995.) “ Managing the Crisis You Tried to Prevent”, Harvard Business School Press, Boston, MA,
- Ruff,P., and Aziz, K., (2003). “ Managing Communication in a Crisis” , Gower, Hampshire England, Burlington USA,
- Τοκάκης ,Β. (2012) Διαχείριση κρίσεων στο πλαίσιο της δημόσιας διοίκησης Προσδιορισμοί παράγοντες τύποι μέθοδοι αξιολόγηση αποτελεσμάτων. διδακτορική διατριβή, Πάτρα. http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/5729/1/Nemertes_Tokakis%28de%29.pdf
- Υπουργείο παιδείας και πολιτισμού, Κύπρος, (2006).Διαχείριση Κρίσεων στα σχολεία.
Για τη θεματική 9
- Brown K., Waterhouse J.and Flynn C. (2003), “Change management practices-Is a hybrid model a better alternative for public sector agencies?”, International Journal of Public Sector Management, Vol.16, No 3, pp.230-241. c)
- Cheung A. (1996), “Public sector reform and the re-legitimation of public bureaucratic power- The case of Hong Kong”, International Journal of Public Sector Management, Vol.9, No 5/6, pp.37-50.
- DUNLEAVY P., HOOD C. (1994), “From Old Public Administration to New Public Management”, Public Money and Management, July-September, pp. 9-16.
- HOOD C. (1995), “The New Public Management in the 1980s: Variations on a Theme”, Accounting, Organizations and Society, Vol. 20, No. 2/3, pp. 93-109.
- Καρκατσούλης Π., «Νέο ∆ηµόσιο Management: Αρχές, Εξελίξεις, Προοπτικές», ∆ιοικητική Ενηµέρωση, τ. 20, 2002
- Καρκατσούλης, Π., (2004). Το κράτος σε μετάβαση από την διοικητική μεταρρύθμιση και το νέο δημόσιο μανατζεμεντ στη διακυβέρνηση, Αθήνα, εκδ. Σιδέρης
- Μακρυδημήτρης, Α 1994.: Κράτος και Κοινωνία, η ευρωπαϊκή πρόκληση, Κώδικας Καλών Πρακτικών Δημοσιονομικής Διαφάνειας» του ΔΝΤ (2007) Βλ. http :// www . imf . org / external / np / pp /2007/ eng /051507 c . pdf